Ethereum hướng tới Rollup: Vitalik Buterin và Ethereum Foundation đề xuất giải pháp tối ưu hóa Blockchain
Vitalik Buterin, đồng sáng lập Ethereum (ETH), cùng Ethereum Foundation đang cân nhắc nhiều phương án để giảm kích thước khối tối đa của Ethereum. Mục tiêu của họ là tối ưu hóa blockchain cho “lộ trình Rollup” – chiến lược nhấn mạnh việc sử dụng Rollup để mở rộng quy mô và nâng cao khả năng xử lý và độ hiệu quả của Ethereum.
Lý do đằng sau việc này liên quan mật thiết đến cách thức hoạt động của Ethereum. Hiện tại, mỗi khối trên chuỗi chính của Ethereum có giới hạn kích thước nhất định. Giới hạn này giúp duy trì sự đồng bộ và bảo mật của mạng lưới, nhưng đồng thời cũng hạn chế khả năng xử lý giao dịch của Ethereum. Việc sử dụng mạng ngày càng tăng trong những năm gần đây đã khiến giới hạn này trở thành nút thắt cổ chai, dẫn đến phí gas cao và tốc độ giao dịch chậm.
Trong một bài đăng trên blog vào ngày 5 tháng 2, Vitalik Buterin, đồng sáng lập Ethereum, cùng Toni Wahrstätter, nhà nghiên cứu tại Ethereum Foundation, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa việc sử dụng không gian khối (block space) trong mạng lưới Ethereum.
Họ nhận thấy rằng trong 12 tháng qua, kích thước khối hiệu quả của Ethereum đã gần như tăng gấp đôi. Nguyên nhân có thể là do việc nhu cầu sử dụng top 10 đồng coin Ethereum để lưu trữ dữ liệu (data availability) tăng lên bởi các giải pháp rollup và các xu hướng mới như Inscriptions.
Vitalik Buterin đề xuất 5 giải pháp giúp tối ưu kích thước khối
Bài viết trên blog đã đề cập đến 5 giải pháp khác nhau, mỗi giải pháp đều có độ phức tạp riêng.
Mục tiêu chính của chúng là tăng giới hạn gas của khối (block gas limits) và giảm thiểu việc sử dụng calldata, qua đó giảm kích thước tối đa của khối và tạo ra không gian cho nhiều gói dữ liệu hơn trong tương lai.
Một trong những giải pháp được đề xuất là tăng chi phí của calldata từ 16 lên 42 gas. Bằng cách này, người ta hy vọng sẽ khuyến khích người dùng lưu trữ dữ liệu ngoài chuỗi và sử dụng calldata chỉ cho những thông tin thực sự cần thiết.
Để tăng khả năng mở rộng mạng lưới, giải pháp này sẽ nhắm đến việc giảm kích thước khối tối đa từ 1.78 MB xuống 0.68 MB, cho phép tăng giới hạn gas cho mỗi khối. Tuy nhiên, Vitalik Buterin, nhà sáng lập mạng tiền điện tử Ethereum, lại bày tỏ lo ngại về phương pháp này.
Ông cho rằng nó có thể gây tác dụng ngược, khiến việc sử dụng calldata để lưu trữ dữ liệu trở nên khó nhằn hơn. Điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến các ứng dụng như StarkNet, vốn phụ thuộc vào calldata dung lượng lớn để tạo bằng chứng trên chuỗi chính.
On Increasing the Block Gas Limit
By:
– Toni
– VitalikELI5
Special thanks to the Starkware team for feedback and data!Important Takeaways:
## ELI5
The article discusses a proposal to manage Ethereum's block size more efficiently by adjusting the gas limit and the cost of…— ethresearchbot (@ethresearchbot) February 5, 2024
Một giải pháp khác được đề xuất là tăng chi phí cho calldata đồng thời giảm chi phí cho các opcode khác. Cách làm này là nhằm mục đích cân bằng giữa việc khuyến khích sử dụng calldata và tối ưu hóa chi phí gas.
Calldata là dữ liệu được truyền đi cùng với một giao dịch. Nó thường được sử dụng để truyền các tham số cho các hợp đồng thông minh. Opcode là mã lệnh được sử dụng trong hợp đồng thông minh.
Lập trình viên có thể giới hạn lượng dữ liệu trong mỗi khối
Ý tưởng thứ ba được đưa ra là giới hạn lượng calldata mỗi khối, như được đề xuất trong Ethereum Improvement Proposal (EIP) 4488.
Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng dấy lên lo ngại về việc giảm thiểu việc sử dụng calldata cho tính khả dụng của dữ liệu, điều này có thể ảnh hưởng đến các ứng dụng phụ thuộc nhiều vào nó.
Một giải pháp tiềm năng khác là tạo ra một thị trường phí calldata riêng biệt, tương tự như cách xử lý các blob dữ liệu, cho phép giá sử dụng calldata tự động điều chỉnh dựa trên nhu cầu. Tuy nhiên, cách tiếp cận này cũng có những mặt trái. Ví dụ, nếu giá calldata tăng quá cao, nó có thể khiến các ứng dụng nhỏ hoặc mới thành lập khó tiếp cận được, dẫn đến sự phân hóa trong hệ sinh thái Ethereum.
Mặc dù đề xuất này có vẻ hứa hẹn, song không thể phủ nhận nó cũng tồn tại những mặt hạn chế khá “rắc rối”.
Bên cạnh đó, giải pháp cuối cùng được đưa ra – tặng thưởng “EVM loyalty bonus” cho các ứng dụng sử dụng nhiều calldata – cũng tiềm ẩn nhiều vấn đề. Mặc dù nó có thể khuyến khích sử dụng calldata hiệu quả hơn trong Ethereum Virtual Machine (EVM), việc thực hiện nó đòi hỏi một cơ chế phức tạp để xác định và phân bổ phần thưởng hợp lý.
Vitalik Buterin và Dankrad Feist cũng đồng ý rằng việc tăng chi phí calldata lên 42 Gas sẽ không thể giải quyết được triệt để vấn đề. Hơn nữa, việc thiết lập thêm các thị trường phí riêng biệt có thể khiến hệ thống càng trở nên phức tạp và khó quản lý.
Các nhà phát triển các đồng tiền điện tử mới đang tìm kiếm một giải pháp cân bằng nhằm giảm tải cho mạng lưới, trong đó có việc điều chỉnh chi phí của calldata. Theo họ, thay vì đơn thuần tăng giá calldata, cần phải có một cách tiếp cận tổng thể hơn.
“Giải pháp này có thể bao gồm việc tăng giá calldata đồng thời giảm giá của một số hoạt động nhất định trên mạng lưới.”
Ngoài ra, có thể cân nhắc các mô hình khuyến khích việc sử dụng calldata bên trong môi trường EVM (Ethereum Virtual Machine), chẳng hạn như ưu tiên các giao dịch sử dụng calldata hiệu quả hơn. Điều đáng lưu ý là Vitalik Buterin, người đồng sáng lập Ethereum, đã từng đề xuất giới hạn calldata theo khối để giảm chi phí gas vào năm 2021.
Gần đây hơn, vào tháng 1 năm nay, ông cũng đề xuất tăng giới hạn gas của Ethereum lên 33%, từ 30 triệu gas lên 40 triệu gas, nhằm cải thiện khả năng xử lý giao dịch của mạng lưới.
