Chính sách tiền điện tử Nga: Liệu sẽ có “tiếng nói chung” giữa ngân hàng trung ương và bộ tài chính?
Bộ Tài chính Nga đang thể hiện mong muốn giải quyết những bất đồng kéo dài về chính sách tiền điện tử với Ngân hàng Trung ương nước này.
Theo RBC, một kênh truyền thông lớn của Nga, Bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov đã bày tỏ niềm tin vững chắc rằng Bộ Tài Chính và Ngân hàng Trung ương sẽ sớm “đi đến thống nhất” về các vấn đề liên quan đến việc điều chỉnh tiền điện tử.
Ngân hàng trung ương Nga có sẵn sàng “mở cửa” cho tiền điện tử?
Trong một bài phát biểu tại trường đại học tài chính thuộc nhà nước quản lý, Bộ trưởng Bộ Tài chính Anton Siluanov đã nhấn mạnh:
“Tôi tin chắc rằng Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương sẽ đi đến thống nhất. Vấn đề này đã được tranh luận nhiều năm nay. Chúng ta không thể cấm hoàn toàn việc sử dụng tiền điện tử. Do đó, việc cần thiết là phải ban hành các quy định để quản lý thị trường này. Tôi tin tưởng rằng chúng ta sẽ tìm ra được giải pháp.”
Bộ Tài chính và Ngân hàng Trung ương Nga đã rơi vào tình trạng “tiến thoái lưỡng nam” về chính sách tiền điện tử trong nhiều năm qua, dẫn đến bế tắc và không đi đến được một giải pháp thống nhất. Bộ Tài chính ủng hộ việc ban hành các quy định để quản lý và đánh thuế các sàn giao dịch và nhà đầu tư tiền điện tử. Họ cho rằng việc này sẽ giúp kiểm soát rủi ro tài chính, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố, đồng thời tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
Ngân hàng Trung ương lại lập luận rằng tiền điện tử tiềm ẩn nhiều rủi ro cho hệ thống tài chính và tiền tệ của Nga. Họ lo ngại rằng tiền điện tử có thể được sử dụng cho các hoạt động phi pháp, gây bất ổn cho thị trường tài chính và làm suy yếu vị thế đồng rúp. Do đó, Ngân hàng Trung ương đề xuất cấm hoàn toàn tiền điện tử theo hướng tiếp cận cứng rắn giống như Trung Quốc.
⚡️ Crypto in Russia: More People Using Tokens for Payments, Claims Academic
More people are using crypto in Russia than ever before, a leading Moscow-based academic has claimed.#CryptoNews #Russiahttps://t.co/XtzNVWeN7h
— Cryptonews.com (@cryptonews) February 20, 2024
Để giải quyết bế tắc này, Bộ Tài chính đã nỗ lực tìm kiếm tiếng nói chung vào đầu năm 2022, khi họ công bố dự thảo luật toàn diện về quy định tiền điện tử. Dự thảo này đề xuất một khuôn khổ pháp lý để quản lý các hoạt động liên quan đến tiền điện tử, bao gồm phát hành, giao dịch, lưu trữ và sử dụng. Tuy nhiên, dự thảo luật này vẫn đang được thảo luận và chưa được thông qua.
Ngân hàng Trung ương không chịu “chịu lép vế” mà đáp trả bằng một dự luật đối lập, đề xuất gần như cấm hoàn toàn mọi hoạt động liên quan đến tiền điện tử. Giống như dự luật của Bộ Tài chính, dự luật này cũng không được thông qua vòng thẩm định của Ủy ban Duma (Quốc hội Nga). Hệ quả là lĩnh vực tiền điện tử của Nga rơi vào tình trạng bế tắc kể từ đó.
Tháng trước, Nga còn bị hạ xếp hạng tuân thủ với Nhóm Đặc nhiệm Hành động Tài chính (FATF) – tổ chức quốc tế chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Điều này khiến các cơ quan chính phủ kêu gọi đẩy nhanh việc ban hành các quy định về tiền điện tử.
Russia will hit back at the US and its allies if its foreign assets are seized, says the country's finance minister https://t.co/O4uRvW74KD
— Bloomberg Economics (@economics) February 26, 2024
Tuy nhiên, cuộc chiến tranh tại Ukraine và các lệnh trừng phạt từ phương Tây dường như đã tác động đến quan điểm của Ngân hàng Trung ương Nga. Cuộc chiến tranh khiến họ phải “nhượng bộ một cách miễn cưỡng” đối với vấn đề khai thác tiền điện tử quy mô công nghiệp, vốn đang phát triển mạnh mẽ ở Nga. Ngân hàng Trung ương cũng đồng ý cho phép sử dụng tiền điện tử như một công cụ thanh toán trong thương mại quốc tế ở một số trường hợp nhất định.
Đây chính là điểm mà Bộ trưởng Bộ Tài chính Siluanov nhìn thấy tiềm năng hợp tác để xây dựng bộ luật. Ông cho rằng cần phải “làm việc cùng với Ngân hàng Trung ương để xác định các lựa chọn khả thi cho việc sử dụng tiền điện tử trong thanh toán, cả trong nước và quốc tế”.
Bùng nổ đào tiền điện tử tại Nga – Ngân hàng sẽ “nới lỏng” quản lý?
Bộ trưởng Siluanov cũng cho biết thêm rằng Ngân hàng Trung ương đã “đồng ý tổ chức một cuộc họp để thảo luận về vấn đề đào tiền điện tử”. Ông nhấn mạnh:
“Chúng ta cần phải bàn bạc kỹ lưỡng về những khía cạnh được phép và không được phép liên quan đến tiền điện tử. Hiện tại, chúng tôi đã đạt được thỏa thuận với Ngân hàng Trung ương về việc thảo luận vấn đề đào tiền điện tử. Chúng ta cần bàn xem liệu những đồng tiền được đào có thể được sử dụng để thanh toán nội địa và quốc tế hay không.”
Tuy nhiên, Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) vẫn đang tỏ ra thận trọng với loại tài sản kỹ thuật số này. Thống đốc Elvira Nabiullina, người có nhiều năm kinh nghiệm lãnh đạo CBR, đã nhiều lần khẳng định bà sẽ không dung thứ cho việc tiền điện tử “xâm nhập vào nền kinh tế Nga”. Quan điểm cứng rắn này xuất phát từ những lo ngại về việc tiền điện tử có thể được sử dụng cho các hoạt động bất hợp pháp.
Tuy nhiên, bộ trưởng Tài chính Anton Siluanov đã đề xuất một số nhượng bộ, ví dụ như cho phép sử dụng tiền điện tử trong các khoản thanh toán quốc tế. Ông Siluanov cũng tiết lộ rằng cả Bộ Tài chính và CBR đều “nghiêng về” việc đảm bảo rằng chỉ sử dụng tiền điện tử cho các thanh toán quốc tế.
Những thảo luận về việc nới lỏng các quy định đối với tiền điện tử có thể dẫn đến việc thành lập một sàn giao dịch tiền điện tử do nhà nước sở hữu. Sàn giao dịch này sẽ đóng vai trò trung gian, mua lại các đồng tiền điện tử được đào bởi thợ đào Nga và bán chúng cho các công ty muốn thanh toán hàng hóa ở nước ngoài bằng tiền điện tử. Việc thành lập sàn giao dịch này có thể giúp Nga tận dụng lợi thế của công nghệ blockchain và thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp tiền điện tử trong nước.
Russia’s central bank holds interest rates unchanged as it navigates inflation risks https://t.co/7Dxbt4PVIu
— Bloomberg (@business) March 22, 2024
Thợ đào Nga có nguy cơ đối mặt với mức thuế khủng?
Các thợ đào tiền điện tử tại Nga đang lên tiếng kêu gọi chính phủ hợp pháp hóa ngành nghề của họ. Lý do họ đưa ra rất thực tế: tiền thuế. Theo tính toán của ngành, việc hợp pháp hóa có thể mang lại khoản thuế lên tới 540,3 triệu đô la Mỹ cho ngân sách nhà nước.
Không chỉ đóng góp về mặt tài chính, các “ông lớn” trong ngành còn sẵn sàng đầu tư 4 tỷ đô vào việc xây dựng các trung tâm dữ liệu đa năng mới. Đây không chỉ là khoản đầu tư có lợi cho chính các thợ đào mà còn có thể giúp Moscow tiết kiệm tới 32,4 triệu đô la Mỹ cho các khoản chi tiêu vào công nghệ.
Tuy nhiên, nỗ lực của những người đào tiền điện tử đang gặp phải sự bế tắc. Hiện tại, hoạt động đào tiền điện tử tại Nga vẫn nằm trong vùng “xám pháp lý”, tức là không được công nhận là hợp pháp nhưng cũng chưa bị cấm hoàn toàn. Điều này dẫn đến nhiều rắc rối về mặt pháp lý, gây ra sự bức xúc cho cộng đồng thợ đào.
Bên cạnh đó, Bộ Năng lượng Nga đề xuất tăng giá điện lên tới 5 lần đối với hoạt động đào tiền điện tử cũng khiến cộng đồng này thêm phần bất bình. Họ cho rằng đây là một chính sách không hợp lý, cản trở sự phát triển của ngành.
